Dochody uzyskiwane przez spółdzielnie mieszkaniowe z gospodarki zasobami mieszkaniowymi zostały zwolnione z podatku dochodowego, na podstawie art. 17 ust. 1 pkt. 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2019r., poz. 865; ze zm.). Dochodem jest nadwyżka przychodów (opłat eksploatacyjnych wpłaconych za dany lokal mieszkalny) nad faktycznymi kosztami jego utrzymania. Dochód ten podlega zwolnieniu z podatku dochodowego pod warunkiem, że:

1. został uzyskany z gospodarki zasobami mieszkaniowymi,
2. został przeznaczony na utrzymanie tych zasobów mieszkaniowych.

W świetle ostatnich interpretacji organów skarbowych (interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej nr 0111-KDIB1-1.4010.77.2020.1.AW z dnia 07 kwietnia 2020r.) oraz orzecznictwa sądów administracyjnych (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 18 czerwca 2015r. – sygn. akt II FSK 1025/13), do zasobów mieszkaniowych spółdzielni nie zalicza się lokali mieszkalnych osób nie będących członkami spółdzielni, posiadających odrębne prawo własności. Interpretacja ta opiera się na brzmieniu art. 1 ust. 3 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych (t.j. Dz.U. z 2020r., poz. 1645; ze zm.), z którego wynika, iż spółdzielnia zarządza mieniem swoim (np. spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu) lub mieniem swoich członków (spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu lub prawo odrębnej własności do lokalu, przysługujące członkom). Natomiast zarządzanie przez spółdzielnię mieniem innym (prawo odrębnej własności do lokalu osób nie będących członkami spółdzielni) jest już usługą (zarządzaniem) mieniem nie stanowiącym zasobów mieszkaniowych spółdzielni. Tożsame zapisy zawiera statut SM „KLAKSON”, który w § 4 ust. 3 i 4 stanowi, iż Spółdzielnia zarządza mieniem swoim oraz mieniem swoich członków (działalność tzw. „statutowa”). Natomiast z § 4 ust. 2 statutu wynika, że Spółdzielnia może również świadczyć usługi zarządu na rzecz innych osób, ale już jako działalność poza statutowa. Podkreślenia wymaga użycie sformułowania „zarządza”, co może się odnosić wyłącznie do członków spółdzielni, gdyż tylko w stosunku do tych osób spółdzielnia może wydawać wiążące decyzje (art. 18 § 5 Prawo spółdzielcze – t.j. Dz.U. z 2020r., poz. 275 ze zm.). Wobec zaś osób nie będących członkami, takiej możliwości spółdzielnia już nie ma. W konsekwencji ta działalność nie podlega zwolnieniu z podatku dochodowego, gdyż nie dotyczy zasobów mieszkaniowych spółdzielni lub jej członków, co skutkuje, iż usługa zarządu podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Ostatecznie może to spowodować wzrost opłat eksploatacyjnych za lokale należące do tych osób, poprzez zweryfikowanie naliczania opłat eksploatacyjnych przez Spółdzielnię, bez uwzględniania dotychczas tego podatku w kalkulacji opłat. Uniknięciem tych perturbacji jest przystąpienie na członka Spółdzielni. Jednak decyzja taka jest autonomiczna i nie może podlegać żadnym naciskom. Intencją Zarządu przekazania niniejszej informacji jest tylko przedstawienie aktualnej sytuacji prawnej.